خیرمحمد خیرخواه فرزند بیک‌محمد در یک خانواده‌ی مجاهد و مبارز، در سال ۱۳۴۸ در روستای «تغانک» پل‌ِحصارِ شهرستانِ اندراب در استانِ بغلان، به دنیا آمد. فرمانده خیرخواه روزگار کودکی خود را در دهکده‌اش، تغانک، گذراند. او جوانی‌اش را به دلیل ناگزیری از بابت حضورِ قشون سرخِ شوروی، صَرفِ جهاد کرد.
در زمان مقاومتِ نخست که لشکر متجاوزِ قبایلی طالبان، در شمال موفق به پیش‌روی شد، با هشت هزار نیرو به سمت بغلان، تخار و قندز، تاختن گرفت. اما فرمانده خیرخواه، با دلاوری همسانِ رستم و با جنگ‌آوری همانند سام‌ِ نریمان، که حافظ اقتدارِ فرمانروایی در آریانای کهن بودند، برخاست و با تمام توان، در برابر طالبان ایستاد و یکی از شیران باهیبتی بود که که تحت فرماندهی عمومی احمدشاه مسعود، قهرمان ملی، مانع پیش‌رفت طالبان و قبایل در این مناطق گردید. خیرخواه یکی از مردانی بود که درّه‌ی جادویی اندراب‌ها را به شهرت رساند و اهمیت ژئواستراتیژیکی این منطقه را به همه‌گان آشکار ساخت.
خیرخواه شهید، پس از شکست طالبان در ۲۰۰۱م، طی بیست سال‌ِ گذشته در سِمَت‌های مهم نظامی وظیفه انجام داد و دست‌آوردهای خوبی نیز داشته است. از جمله؛
– فرمانده کندک شاهرا شمال‌شرق
– فرمانده قطعه عملیاتی در استان‌های فاریاب، سمنگان، قندز و میدان‌وردک
– فرمانده امنیه‌ی شهرستانِ جلریز
– آمر امنیت استان میدان‌وردک و آمر امنیت در استان بلخ.
شهید خیرخواه چندین بار در جریان وظیفه در میدانِ جنگ، به شدت زخم برداشته و از چنگ مرگ نجات یافته است. و اما شهرت اصلی فرمانده خیرخواه در شکستنِ قهرمانانه‌ی محاصره‌ها می‌باشد. به یقین که او شیرِ صف‌شکن بود.
رزمیدنِ مدبرانه و خارق‌العاده‌اش در هنگام محاصره شدن وی با شمار زیادی از افراد تحت امرش در شهرستان کشنده استان بلخ؛ پس از شنیدنِ جواب منفی از سوی مقام‌های بالا مبنی بر نفرستادن کمک، و نیز از او خواسته بودند که باید تسلیم شود؛ او برعکس، به مدت سه هفته در برابر طالبان می‌جنگد و تن به تسلیمی نمی‌دهد.
همین‌گونه در شهرستان نرخِ استان میدان‌وردک، در یک محاصره‌ی بسیار شدید و نفس‌گیر از سوی طالبان دچار می‌شود، و به مدت دو هفته مقاومت می‌کند و بدون کمترین آسیب مالی به دولت و مردم، موفق به شکست محاصره شده و پیروزمندانه از آن‌جا بیرون شد.
این عیار مرد دشمن شکن، پس از تسلیم‌دهی قدرت به طالبان از سوی تیم خاین و وطن‌فروش اشرف غنی و دیگر چهره‌های کثیفِ قبیله‌گرایان، در کنار پسر قهرمان ملی (احمد مسعود)، رهبر جبهه‌ی مقاومت ملی، دوباره اقدام به مقاومت مسلحانه در برابر تجاوز طالبان و لشکر قبایلی، کرد. خیرمحمد خیرخواه، با وجود کبر سن و با وجود این که خیلی از سیاست‌مداران و رهبران دیگر، به هر دلیلی از وطن فرار کردند، اما در جبهات اندراب‌ها در کنار بزرگان جبهه‌ی مقاومت، ایستاد.
او چندین بار نیز در اراضی اندراب‌ها توسط لشکر جهل و خشونت، محاصره گردید، اما به گونه‌ی قهرمانانه و معجزه‌آسا، موفق به شکستنِ محاصره و پس زدنِ گروه طالبان گردیده بود.
اما بار اخیر، که منجر به شهادتِ این استوره‌ی زمان، شد. طوری بود که مکان زیست‌اش در یکی از دره‌های اندراب‌ها توسط مهره‌های خاین افشا گردید و خیرخواه بزرگ همراه با ۱۳ تن از افراد تحت امرش، در آن نقطه تا آخرین گلوله، جنگیدند و روزها در حال محاصره به جنگ و دفاع ادامه دادند، تا این که توسط بالگردهای مجهول‌الهویت، شماری گفته اند، توسط بالگردهای ارتش پاکستان، زیر بمبارد قرار گرفت و به شهادت رسید.
