طالبان پس از قدرت‌گیری شان در افغانستان، در ۲۶ سنبله ۱۴۰۰ با نشر اعلامیه‌ی مانع آموزش دختران بالاتر از صنف ششم شدند و گفتند که دختران بالاتر از صنف ششم باید تا اطلاع ثانی منتظر باشند. پس از آن، این سومین سال است که صدای زنگ شروع سال تعلیمی در افغانستان نواخته می‌شود، اما دختران حضور ندارند و زنگ شروع مکتب به‌جای شادی برای مردم این کشور درد می‌آفریند. طالبان در سه‌ سال گذشته به رغم وعده‌های مکرر، دروازه‌های مکاتب را به‌روی دختران باز نکردند و در کنار آن درب نهاد‌های آموزشی و دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران و زنان بسته‌اند.

 در سال جدید تعلیمی انتظارها بر این بود که این گروه به دختران اجازه برگشتن به مکاتب را می‌دهند و دروازه‌ی مکاتب و نهاد‌های آموزشی به‌روی دختران باز می‌شود، اما اعلامیه وزارت معارف این گروه بار دیگر پیامی اندوه‌بار برای دختران داشت. طالبان آغاز سال جدید تعلیمی را در نوروز تعیین کرده‌اند و طی مراسمی زنگ شروع سال تعلیمی را نواختند. طالبان از حضور زنان خبرنگار در این مراسم نیز جلوگیری کردند.

گروه طالبان در سه ‌سال گذشته میلیون‌ها دختر بالاتر از صنف ششم را از حق آموزش محروم کرده‌اند. بسیاری از دختران که سال گذشته صنف ششم بودند، اکنون آرزو می‌کنند ناکام می‌ماندند، در حالی که خواست قلبی هر انسانی به‌طور ذاتی امید به موفقیت و پیمودن قله‌های بلندتر است.

وزارت معارف تحت کنترل طالبان خلاف سال‌های گذشته آغاز سال تعلیمی در کشور را در روز نوروز تعیین کرده‌‌ و روز چهار‌شنبه، ۱ حمل، زنگ مکاتب را با حضور مقام‌های ارشد این گروه نواخته است. در بیانیه‌ این نهاد از خبرنگاران زن خواسته شد که در مراسم نواختن زنگ مکتب اشتراک نکنند. مقام‌های این گروه برای وزارت معارف به دانش‌آموزان و استادان مرد نیز تذکر داده که «صورت و سیرت» خود را مطابق اصول اسلامی آماده کنند و از پوشیدن لباس‌های «غیراسلامی» خودداری کنند.

نعمان(مستعار) دانش‌آموز صنف یازدهم یکی از لیسه‌های شهر کابل، در صحبت با خبرنگار ما گفته‌است که هدف گروه طالبان از «صورت و سیرت» گذاشتن ریش و پوشیدن لباس «پیراهن و تنبان» و گذاشتن «کلاه قندهاری» است. او افزوده که: «سال گذشته مدیر مکتب ما بارها از شاگردان خواست که ریش بگذارند، چون طالب‌ها او را تهدید کرده بودند و کسی که نکتایی می‌زد و دریشی می‌کرد، مورد توهین قرار می‌گرفت. تنها کسانی که کلاه پیش‌چاک (کلاه قندهاری) می‌پوشید، به سیستم طالبی برابر می‌شد و مورد احترام این گروه بود. این دانش‌آموز هم‌چنان گفته است که سال گذشته به‌دلیل این‌که کلاه نپوشیده و دریشی پوشیده به مکتب رفته است، بارها از سوی محتسبین طالبان مورد لت‌وکوب قرار گرفته و از آن خواسته شده که باید کلاه و بیراهن تنبان بپوشد. او در ادامه گفته است که در کنار همه محدودیت‌های این گروه، طالبانی‌سازی مکاتب خطرناک‌تر است.

با این حال، دختران محروم از آموزش می‌گویند که انتظار داشتند که گروه طالبان دروازه‌های مکاتب را در سال جدید تعلیمی باز کنند و به آنان اجازه داده شود که به مکاتب و نهادهای آموزشی بروند. به گفته آنان، محرومیت آموزشی دختران ضربه‌ای جبران‌ناپذیر بر روند توسعه اقتصادی و انسانی کشور زده است.

منیژه(مستعار)، دختر خانمی که سه‌سال است از رفتن به مکتب محروم است، با انتقاد از رویکرد گروه طالبان گفته است: «هر چیزی که به نفع طالبان باشد، در اسلام‌ حلال است و اگر برای این گروه هزینه داشته باشد، در اسلام حرام است. گدایی زنان در خیابان‌ها، کراچی‌وانی زنان و یوتیوبری زنان حلال، اما آموزش که در فضای کاملا زنانه صورت می‌گیرد، حرام است.»

با این حال مسکا، یکی دیگر از دانش‌آموزان در شهر پلخمری، گفته است که در آغاز تسلط گروه طالبان دانش‌آموز صنف نهم بودم و با آمدن طالبان از رفتن به مکتب محروم شدم. او افزوده که در دو سال گذشته سیاه‌ترین روزهای زنده‌گی خود را تحت رژیم این گروه سپری کرده است. مسکا هم‌چنان افزوده است که اگر دروازه مکتب‌ها بسته نمی‌شد، امسال مکتب را تمام می‌کردم. در دو سال گذشته امیدوار بودیم که شاید امروز و فردا دوباره اجازه رفتن به مکتب به ما داده شود، اما امسال که بازهم مکتب‌ها به روی دختران باز نشد، دیگر امیدواری ما هم ‌تمام شد. این دانش‌آموز که اکنون رفتن به مکتب برایش به رویا مبدل شده، تاکید می‌کند که گروه طالبان از زنان آگاه و تحصیل‌کرده هراس دارند و به هیچ صورت دروازه‌های مکاتب و دانشگاه‌ها را به روی دختران و زنان باز نخواهند کرد.

در همین حال، تمکین عظیمی، یکی دیگر از دانش‌آموزان محروم از آموزش گفته است که هر بار صحبت از مکتب و دانشگاه می‌شود، رنج و اندوه در وجودش فوران می‌کند. او افزوده که وقتی سخن از دانشگاه و آموزشگاه می‌شود، حال و وضع متفاوت می‌گیرم. این محرومیت مثل عقده و تومور در مغز و قلبم است که واقعا رنج می‌برم. روزها سپری می‌شود و به ‌جای این‌که درد ما درمان شود، بدتر می‌شود و غرق‌شده‌گان این گرداب هر روز بیش‌تر و بیش‌تر می‌شوند. تحمل چنین وضعیتی، واقعا دردناک است. این درد را کسی درک می‌کند که دختر باشد و در افغانستان تحت سلطه طالبان زندگی کند. نوری در ادامه هم‌چنان گفته است که همیشه فکر می‌کنم منع آموزش دختران یک خواب است، چطور امکان دارد که در این قرن دختران مکتب نروند، اما باز می‌بینم که چه‌طور خوابی است که هیچ بیداری ندارد و ما تا چه زمانی در خانه بنشینم و کار خانه کنیم یا پیش خود بخوانیم و یک مهارت یاد بگیریم. از پیش مکتب بگذریم و اجازه داخل شدن به مکتب را نداشته باشیم. ما حتا از رفتن به بیرون وحشت داریم.

با این حال، نهادهای بین‌المللی و کشورهای عضو سازمان ملل پیوسته خواستار رفع ممنوعیت‌های آموزشی دختران در افغانستان شده‌اند. دفتر هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در تازه‌ترین پیامش، خواستار پایان دادن به ممنوعیت آموزش دختران توسط طالبان شده است.

سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) گفته است که ۱.۴ میلیون دانش‌آموز دختر بالاتر از صنف ششم در افغانستان از حق آموزش محروم هستند. این نهاد افزوده که محرومیت دختران از آموزش، آسیب‌های جدی به روح و روان آن‌ها می‌زند و مانع توسعه افغانستان می‌شود.

سازمان عفو بین‌الملل نیز با انتشار بیانیه‌ای گفته که «بهانه‌های طالبان» برای ادامه ممنوعیت‌های آموزشی پایانی ندارد. این نهاد بهانه‌جویی طالبان را «واهی و برای اعمال تبعیض بیش‌تر» علیه زنان در افغانستان توصیف کرده است.

بیش از ۹۰۰ روز می‌شود که دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان به مکتب نرفته‌اند. این در حالی است که برخی از مقام‌های طالبان در اظهارات رسانه‌ای خود از پیوسته از بازگشایی مکتب‌های دخترانه خبر داده و ادعا کرده‌اند که پس از بازنگری نصاب آموزشی و فراهم شدن «شرایط»، دختران به مکتب باز خواهند گشت. اما منابع آگاه در صحبت با خبرگزاری پایگاه گفته‌اند که رهبر گروه طالبان تصمیم گرفته دروازه‌های مکاتب را برای همیشه به روی دختران ببندد، ولی به دلیل اعتراضات گسترده شهروندان و کشورهای جهان این تصمیم خود را همه‌گانی نساخته‌ است.