ازدواجهای اجباری دختران در سنین پایین از دیرباز در افغانستان رواج داشته است، اما پس از تسلط دوباره گروه طالبان بر این کشور و اعمال محدودیتها علیه دختران، به ویژه ممنوعیت تحصیلی و شغلی آنها، ازدواجهای اجباری دختران را افزایش داده است. پس از حاکم شدن طالبان برافغانستان که فقر شدید اقتصادی یکی از پیامد های این رویداد است ، بسیاری از خانواده ها به دلیل ناداری به ازدواج اجباری دختران خورد سن شان تن میدهند.
بر اساس آخرین گزارش دفتر بخش زنان سازمان ملل متحد در افغانستان که در جوزای سال روان خورشیدی، محدودیتهای مداوم طالبان بر زنان و دختران، به ویژه ممنوعیت تحصیل و شغل دختران، باعث افزایش ۳۵ درصدی ازدواج اجباری در میان کودکان زیر سن قانونی در این کشور شده است.
سونیا ۱۴ ساله باشنده شهر پلخمری مرکز ولایت بغلان یکی از دخترانی است که قربانی ازداوجاجباری شده، در صحبت با خبرنگار محلی ما گفته است که او به دلیل تهدیدهای خانوادهاش از سوی طالبان در بدل «۸۰۰ صدهزار افغانی» دوسال قبل، به عقد یکی از اعضای برجسته استخبارات گروه طالبان درآورده شده است.
سونیا افزوده است «خواستگار های زیادی داشتم اما نمی خواستم عروسی کنم چون سن قانونی من تکمیل نشده بود و هوش که یک دختر بالغ باید داشته باشد آن را نداشتم اما پدر و مادرم مرا مجبور ساختند. برم میگفتند؛ اگر تو با این با این طالب عروسی نکنی برادرهایت به زندان میرود و مجبور میشویم که خانه و جایداد خود را رها کرده از اینجا برویم.»
او گفته است: «وقتی که عروسی کردیم چون افکار ما باهم یکی نبود، فکر های متفاوت داشتیم، من نمی توانستم حرفهای او را قبول کنم و او نمیتوانست حرفهای مرا قبول کند. همین موضوع باعث جنجال های زیادی شد در زنده گی ما، چون او یک طالب بود و باورهایش خلاف تمام آزادیهای زن بود. یکسالوششماه در نکاحاش بودم و هر روزش برایم زجر و درد بود. همیشه مرا و فامیلام را تهدید به مرگ میکرد و میگفت؛ بخاطر تو دختر فاحشه من هشت لگ افغانی دادم.»
سونیا اضافه کرده است که همین جنجالها و توهینهای او سر انجام سبب شد که دست به خودکشی بزنم، وقت دست به خودکشی زدم او وظیفه بود و از آنجا به شفاخانه آمد، گفت؛ دیگه خانه من نیایی و پدرت را بگو تا چهار روز دیگه پول که بخاطر تو داده بودم را به خانه من بفرستد. پدرم از روی ناچاری خانه مان را فروخت و پول او را داد و مرا از قید این هیولا نجات داد.
در همین حال، نجیبه(مستعار) ۱۵ ساله باشنده شهرستان خوست ولایت بغلان که یکی از دیگر دختران قربانی ازدواجاجباری گروه طالبان است، گفته است: «چهارعضو گروه طالبان در ۱۲ حوت سال روان، شب هنگام به خانهها وارد شده و بر “من و خانم برادرم” تجاوز کردند و سپس خانوادهام را با تهدید مجبور کردند که من را به عقد یکی از این طالبان که باشنده چهاردره کندز بود، درآورند.»
نجیبه گفته است که قومندان طالبان یک شب به خانه مان آمد و گفت؛ یا با این فرد که با تو رابطه داشته ازدواج کن یا تمام اعضای خانودهات به شمول خودت را تیرباران میکنم. بلاخره مجبور شدم که تن به ازدواج بدهم و عروسی با یک طالب که حتی از نامش متنفر بودم را قبول کنم.
نجیبه افزوده: «وقت با این طالب ازدواج کردم مرا به خانهاش در کندز برد. آنجا که رفتم، خبر شدم که او یک زن نکاح شده داشته و با یک دختر دیگر در فرخار تخار نامزد بوده است. مادر و خواهر هایش مرا فحش و ناسزا میگفتند که چرا قبول کردم که عروسی کنم. من در کندز کسی را نمیشناختم که بتوانم فرار کنم و به خوست بروم. تیلفون نداشتم که به پدرم زنگ بزنم و از جریان زندگیام بگویم. با گذشت هر روز رفتارهای این خانوده همرایم زشتتر میشد و لتوکوب میشدم، اما صدایم را کسی نمیشنید.»
نجیبه در ادامه گفته است: «بعد از شش ماه یک روز مادرش را به شهر کندز آورد و بندر موترهای خوست(جای که موترها طرف خوست میرود) را برایم نشان داد و گفت که به این موترها مینشینی و میروی خوست و دیگه خانهام نمیآیی، وگرنه جسدت را پیش مادرت روان میکنم.»
نجیبه اضافه کرده است که بعد از این که به خوست رسیدم، شوهرم به تیلفون پدرم زنگ زد و از طریق تیلفون مرا طلاق داد.
با این حال، برخی از فعالان حقوق زنان به این باور اند که پس از حاکم شدن گروه طالبان برافغانستان، ازدواجهای اجباری دختران زیر سن به صورت بیپیشینه افزایش یافته است و عامل اصلی این افزایش بیسابقه ترس خانوادهها از طالبان و از سوی هم فقر و بیچارگی مردم است که با تسلط طالبان به آن دچار شدهاند.
حوریه سعیدی یکی از فعالان حقوق زنان گفته است: «این نا بههنجاریهای اجتماعی از خود دلایل متعدد دارد؛ فقر حاکم در خانوادهها، سطح سواد پایین میان اعضای خانوادهها و حتا در میان طرفین قرارداد ازدواج، حتی استحکام روابط خویشاوندی و اجتماعی در میان خانوادهها که بسیاری از اطفال را حتی در سن بسیار کوچک شان یکی به دیگرنامزد می کنند و آنها زمانی که بزرگ می شوند مجبور هستند بدون رضایت خود شان بخاطر رضایت اعضای خانواده شان تن به ازدواج بدهند.»
این فعال حقوق زن افزوده که پس از سلطه گروه طالبان آمر ازدواجهای اجباری چند برابر شده و مقامات طالبان با تهدید و پرداخت پول های گزاف به خانوادههای دختران آنان را مجبور به این میسازند که حتی خانم چهارم و پنجم شوند.
سعیدی با اشاره به افزایش بیسابقهی خودکشی زنان زیر سلطه گروه طالبان گفته است که عامل اصلی این خودکشها که با گذشت هر روز تشدید مییابد تجاوز، درخواستهای نامشروع و ازدواجهای اجباری گروه طالبان است. در اکثر موارد این گروه پس از تجاوز زنان را به قتل میرسانند و ناپدید میسازند.
این در حالی است که در بیش از سهسال گذشته بارها از ازدواجهای اجباری و تجاوز مقامات و افراد گروه طالبان در نقاط مختلف کشور گزارش شده است و در بسی موارد زنان و دختران که مورد تجاوز گروه طالبان قرار گرفتهاند و یا به اجبار به عقد طالبان درآمدهاند از سوی این گروه کشته و ناپدید شدهاند.
در تازهترین مورد، یک خانم بیوه که کارمند کلینیک ولسوالی جرم ولایت بدخشان بود، هفته گذشته از سوی یک عضو گروه طالبان پس از آنکه درخواست ازدواجش را نپذیرفت، اختطاف شد و جسدش را پس از یکهفته در نزدیکی خانهاش پیدا کردند.