خبر داغ این روزها، دادستان دیوان کیفری بینالمللی (ICC) یک پرونده سنگین روی میز گذاشته که میتواند خواب خوش رهبر قندهاریهای گروه طالبان و شریک جرایمش، عبدالحکیم حقانی، را بر هم بزند. اتهام: جنایت علیه بشریت، اگر حکم بازداشت صادر شود، ممکن است ملا هبتالله را از کندهار به لاهه بکشاند – آنهم در صورتیکه به قایمباشک از بازی های دیگر که در راه است جان سالم به در ببرد!
طالبان و بازی “ما مظلومترین!”
طالبان با صدور بیانیهای، این اقدام را به سبک همیشگی «برخورد دوگانه» غرب خواندند و سعی کردند توجهها را به جای دیگر ببرند. از نظر آنها، حقوق بشر یک “اختراع غربی” است که نباید تحمیل شود. اما واقعیت این است که این بیانیهها بیشتر شبیه نالههای کسی است که وسط بازی شطرنج گیر افتاده و همه مهرهها در حال مات کردن هستند.
از کندهار تا دادگاه؛ آیا بالاخره عدالت میآید؟
اگر حکم بازداشت صادر شود، نه تنها ملا هبتالله و رفقایش باید خواب حکومت مشروع را از سر بیرون کنند، بلکه کل گروه طالبان رسماً به عنوان یک تشکیلات جنایتکار بینالمللی معرفی خواهد شد. این اقدام میتواند آغازی باشد برای تعقیب دیگر سران طالبان و حامیان خارجیشان. همچنین، گروههای مخالف طالبان هم روحیه تازهای میگیرند؛ شاید حتی کسانی که فکر میکردند عدالت بینالمللی یک شوخی است، دوباره امیدوار شوند.
کندهار؛ پایتخت نظامی یا زمین بازی
در کندهار، اوضاع چیزی شبیه به میدان جنگ شده. منابع محلی میگویند ملا هبتالله همچنان در شهر است، اما به سبک فیلمهای جاسوسی، مدام از یک مخفیگاه به مخفیگاه دیگر میرود. دلیل؟ ترس از داعش خراسان که شایعه شده تیم ویژهای برای شکار او به قندهار فرستاده است. اما این تنها ترس نیست؛ گروه حقانی هم که دل خوشی از ملای انحصارگر ندارند، ممکن است دست به اقدام بزنند و انتقامهای سه ساله را بگیرند.
ترس از تانکهای ICC!
مردم قندهار با تعجب میگویند شهرشان شبیه یک پایگاه نظامی شده؛ انگار تانکهای ICC به جای حکم، مستقیماً وارد عمل شدهاند! در واقع، اینجا بازی شطرنج قومی طالبان در جریان است؛ کندهاریها و مشرقیها در کشمکشی بیپایان برای قدرت گیر افتادهاند.
پایان بازی؟
حالا دیگر برای ملا هبتالله و شرکا، بازی قایمباشک نه فقط با تیمهای مخالف شان، بلکه با عدالت بینالمللی هم در جریان است. شاید روزی که بالاخره این بازی تمام شود، فقط یک سوال باقی بماند: آیا عدالت پیروز میشود یا باز هم این صفحه شطرنج ناعادلانه باقی میماند؟
شاید بهترین پایان برای این داستان، یک توصیه ساده باشد: ملا جان، قایمباشک خوب است، اما وقتی دادگاه کیفری بینالمللی بازی را شروع کند، دیگر نوبت قایم شدن نیست، وقتش است که پیدا شوی!