نوشته: محمد لوتی
ترجمه: دکتر هجرت الله جبرئیلی
بخش چهارم
۴. عدم تمرکز اداری و سیاسی
عدم تمرکز اداری بر بهبود کارایی ارائه خدمات عمومی و مدیریت منابع تمرکز دارد. هدف اصلی آن نزدیک کردن خدمات به شهروند است، که موجب کاهش بوروکراسی مرکزی و تسریع در فرآیند تصمیم‌گیری در امور روزمره یا فنی می‌شود. اغلب عدم تمرکز اداری به شکل عدم تمرکز/ تمرکززدایی عملیاتی (Deconcentration) صورت می‌گیرد، به‌طوری که کارکنان و دفاتر دولتی در خارج از پایتخت توزیع می‌شوند و این امکان را برای ادارات محلی فراهم می‌آورد که بدون نیاز به تأیید مستقیم وزارتخانه مرکزی، به سرعت به بحران‌ها یا نیازهای روزمره پاسخ دهند.
با این حال، این نوع عدم تمرکز همچنان به گونه ی گسترده تحت نظارت مرکزی است، زیرا مسئولان محلی توسط قدرت مرکزی منصوب شده و تابع سلسله‌مراتب آن هستند.
در مقابل، نظام سیاسی غیرمتمرکز یا عدم تمرکز/ تمرکز زدایی سیاسی بیانگر دگرگونی در قدرت دموکراتیک است. این نوع عدم تمرکز/ تمرکز زدایی به معنای انتقال اختیار تدوین سیاست‌ها و قوانین به سطوح حکومتی فرعی منتخب دموکراتیک است. این نوع ارتباط نزدیکی با مفاهیمی مانند فدرالیسم و خودگردانی منطقه‌ای/ الحکم الذاتی الإقلیمی، دارد، جایی که مقامات محلی از مشروعیت سیاسی مستقل از دولت مرکزی برخوردارند.
هدف عدم تمرکز سیاسی/ تمرکز زدایی سیاسی، تعمیق مشارکت دموکراتیک، توانمندسازی جوامع محلی برای تعیین اولویت‌های خود و افزایش پاسخ‌گویی در برابر رأی‌دهندگان محلی است. این بعد به‌ویژه در کشورهای بزرگ یا متنوع از نظر قومی و فرهنگی حیاتی است، زیرا با اعطای میزان مشخصی از کنترل بر امور خود به اقلیت‌ها یا مناطق دورافتاده، به مدیریت تنش‌های منطقه‌ای کمک می‌کند و از طریق به رسمیت شناختن تنوع، ثبات ملی را تقویت می‌کند.
