نویسنده: دکتر هجرت الله جبرئیلی
کوتاه گفتار ۱۳
«نقش زنان در جهاد ، مقاومت و جامعه سازی»
(زنان نیمی از پیکره‌ی جامعه‌ی بشری هستند.)
در جامعه‌ی مدنی حق و حقوقی دارند. زنان کشور ما در دوران جهاد دوشا دوش ما در صحنه ایستاده بودند، فداکاری‌ها کردند. من در دوران جهاد، زنان زیادی را دیدم که کارهای بزرگی را کرده‌اند، خیلی خاطره‌ها از زنان فداکار به خاطر دارم که در شرایط سخت، زیر بمباران‌های دشمن به ما نان می‌پختند، جانفشانی می‌کردند. ما مخالف بازگشایی مکاتب دخترانه نیستیم» (مرد استوار، ص ۹۸).
مقدمه
شهید احمد شاه مسعود، قهرمان ملی میهن ما، همواره بر نقش حیاتی زنان در جامعه و در عرصه‌های ملی و اجتماعی تأکید داشت. او باور داشت که زنان نیمی از پیکره جامعه هستند و حق و حقوق انسانی و مدنی آنها باید محترم شمرده شود. نگاه مسعود به زنان، فراتر از نقش سنتی بود و او آنها را همکار و همراه در مسیر جهاد و تلاش برای آزادی و صلح می‌دید.
مسعود تجربه حضور زنان در دوران جهاد را به خوبی لمس کرده بود و شاهد فداکاری‌ها و تلاش‌های بی‌نظیر آنها بود. او تأکید داشت که زنان نه تنها در پشت جبهه بلکه در صحنه‌های عملی نیز نقش فعال و تعیین‌کننده‌ای داشته‌اند و بسیاری از اقدامات آنان، انگیزه و حمایت روحی برای رزمندگان فراهم می‌کرد.
همچنین، او نشان می‌داد که پیشرفت و توسعه جامعه بدون مشارکت زنان ممکن نیست و احترام به حقوق آنان، بخشی از اصول جامعه مدنی و دموکراتیک است. مسعود حتی در همان دوران، مخالفتی با بازگشایی مکتب‌های دخترانه نداشت و آن را نمادی از حمایت واقعی از حقوق زنان می‌دانست.
توضیح کلیدواژه‌ها
زنان نیمی از پیکره جامعه: زنان به عنوان نیمی از جمعیت، نقش تعیین‌کننده در تحولات اجتماعی و ملی دارند. این عبارت به رسمیت شناختن نقش برابر آنان با مردان در مشارکت اجتماعی است.
حق و حقوق: حقوق مدنی، اجتماعی و انسانی که برای زنان در جامعه باید تضمین شود.
دوشا دوش در جهاد: مشارکت فعال زنان در تلاش‌ها و مبارزات ملی و انسانی، برای آزادی و ملت سازی.
فداکاری: از خودگذشتگی و جانفشانی در شرایط سخت و خطرناک برای حمایت از مردم و آرمان‌ها.
بازگشایی مکتب‌های دخترانه: اهمیت آموزش و پرورش زنان برای توسعه جامعه و رعایت حقوق آنان، پس از دوران جنگ.
توضیح جملات کلیدی
«زنان نیمی از پیکره‌ی جامعه‌ی بشری هستند»:
مسعود تأکید دارد که زنان، سهم برابر و نقش حیاتی در جامعه دارند و نمی‌توان آنها را نادیده گرفت.
جمله کلیدی: «در جامعه‌ی مدنی حق و حقوقی دارند.»: این جمله نشان می‌دهد که احمد شاه مسعود معتقد بود زنان باید در جامعه از حقوق برابر برخوردار باشند و احترام به حقوق آنان، شاخص یک جامعه مدنی و عادلانه است.
«زنان کشور ما در دوران جهاد دوشا دوش ما در صحنه ایستاده بودند، فداکاری‌ها کردند»:
رهبر ملی نشان می‌دهد که زنان در شرایط سخت و خطرناک همواره همراه و پشتیبان مردان بودند و نقش آنان در موفقیت‌های ملی و انسانی بسیار مهم است.
«ما مخالف بازگشایی مکتب‌های دخترانه نیستیم»:
این جمله نشان‌دهنده اعتقاد مسعود به حقوق آموزشی و پرورشی زنان است و تأکیدی بر اصل عدالت و توسعه جامعه مدنی.
نتیجه‌گیری
این گفتار شهید احمد شاه مسعود اهمیت نقش زنان در جامعه و جهاد ملی را برجسته می‌کند. او باور داشت که زنان، با فداکاری و تلاش خود، سهم حیاتی در پیشرفت جامعه و موفقیت ملی دارند.
نگرش مسعود نشان می‌دهد که پیشرفت اجتماعی و سیاسی بدون مشارکت زنان ممکن نیست و احترام به حقوق آنان، بخشی از ساختار جامعه مدنی و دموکراتیک است.
همچنین، تجربه حضور زنان در صحنه جهاد و حمایت آنان از رزمندگان، نمادی از توانمندی، شجاعت و نقش اساسی زنان در تحولات تاریخی و ملی است. رهبرانی که راه احمد شاه مسعود را دنبال می‌کنند، باید حقوق زنان را به عنوان پایه‌ای برای توسعه و عدالت اجتماعی در نظر بگیرند.
