مصاحبه با احمد مسعود، رهبر جبهه ملی مقاومت افغانستان و فرزند فرمانده احمد شاه مسعود که در سال ۲۰۰۱ ترور شد، نمایندهٔ صدای مبارزه برای یک افغانستان آزاد و دموکراتیک است.
گزارشگران: اریک شول و بنجامین کوپلویتز
تاریخ انتشار: ۲۲ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۷:۴۵
مقدمه
احمد مسعود، فرزند فرمانده احمد شاه مسعود، قهرمان مقاومت در برابر ارتش سرخ در دههٔ ۱۹۸۰ و نماد مبارزه علیه طالبان در افغانستان که در ۹ سپتامبر ۲۰۰۱ ترور شد. از زمان سقوط کابل در اگست ۲۰۲۱، احمد مسعود جبهه ملی مقاومت را تأسیس کرده است که شامل نظامیان و شخصیت‌های سیاسی مخالف طالبان می‌شود. او در جریان سفر به فرانسه، میهمان ویژهٔ «دیدارهای آینده» در ۸ نوامبر در سنت-رافائل بود و دیدگاه خود را درباره مبارزه با استبداد مطرح کرد.
پرسش و پاسخ
ال اکسپرس: بعد از پدرتان، امروز شما مبارزه برای یک افغانستان دموکراتیک را ادامه می‌دهید و با همان دشمنی مواجه هستید که او ۲۵ سال پیش روبرو شد. آیا کشور شما از آن زمان تغییر نکرده است؟
احمد مسعود: افغانستان از زمان بازگشت طالبان بسیار تغییر کرده، اما پاسخ ساده نیست. استبداد همان است، اما شرایط سخت‌تر شده است. طالبان حمایت زیادی در سطح بین‌المللی دریافت می‌کنند.
همچنین در آن زمان، مردم خسته از مسأله افغانستان نبودند؛ شاید حالا دیر باشد. با این حال، چیزی که در طول ۲۵ سال تغییر نکرده، حمایت فرانسه از حقوق بشر و مبارزه ما است.
ال اکسپرس: چرا جامعه بین‌المللی چشم خود را بر وضعیت فعلی افغانستان بسته است؟
احمد مسعود: مشکل اصلی، درک نادرست وضعیت داخلی افغانستان است. بیش از ۲۰ سال پیش، پدرم به فرانسه آمد تا پیامی برساند و درباره تهدید تروریسم صحبت کرد، اما شنیده نشد و او توسط همان تروریست‌ها ترور شد.
افغانستان یک کشور چندفرهنگی و چندقومی است و مدل‌های متمرکز حکمرانی گذشته، کشور را به جای یک نقطه تقاطع بین‌المللی، به یک بن‌بست و قربانی بازی‌های ژئوپلیتیکی تبدیل کرده است. در این وضعیت، مردم حمایت خود را از دست داده و طالبان تقویت شده‌اند.
ال اکسپرس: آیا جهان غرب امروز بیش از حد مشغول مسائل دیگر است و کمتر به طالبان می‌پردازد؟ واقعاً از جهان غرب چه انتظاری دارید؟
احمد مسعود: شرایط امروز متفاوت است. کشورهای غربی اولویت‌های دیگری دارند، اما ما نمی‌دانیم چه زمانی نوبت ما خواهد رسید. باید امیدوار باشیم و برای دموکراسی تلاش کنیم، وگرنه بحران دیگری طی پنج تا ده سال ایجاد می‌شود.
ال اکسپرس: آیا افغانستان دیگر ترس برای جامعه بین‌المللی تولید نمی کند ؟
احمد مسعود: مسئله فقط ترس نیست، بلکه اشتراک ارزش‌هاست. طالبان تلاش می‌کنند وضعیت را متفاوت نشان دهند. حدود ۲۵ هزار جوان در افغانستان آموزش دیده‌اند تا هدفشان کشتن باشد. بنابراین، مبارزه باید همین حالا انجام شود.
ال اکسپرس: شما مخالفت با مداخله نظامی در افغانستان را اعلام کرده‌اید، ولی گروه مقاومت شما مسلح است…
احمد مسعود: پدرم ۲۵ سال پیش گفت ما می‌توانیم خودمان برای آزادی بجنگیم. ما حمایت سیاسی بر پایه ارزش‌های دموکراسی و حقوق بشر می‌خواهیم. تلاش برای گفتگو با طالبان بی‌نتیجه بوده است. اکنون وظیفه مردم افغانستان است که برای آینده مشترک متحد شوند.
ال اکسپرس: چگونه میراث [مبارزاتی] پدرتان را ادامه می‌دهید؟
احمد مسعود: پدرم همیشه مبارزه را با هدف انجام می‌داد؛ آزادی در برابر استبداد. او برای حقوق زنان مبارزه کرد و مردم را در تصمیم‌گیری برای آینده شریک می‌ساخت. امروز، جبهه ملی مقاومت همین دیدگاه را دارد؛ هم از طریق سلاح و هم از طریق آرمان‌های دموکراسی و چندفرهنگی.
ال اکسپرس: رژیم فعلی در کابل کشور شما را به زندان تبدیل کرده و نقش زنان را حذف کرده است. سه اقدام فوری شما برای مقابله با این وضعیت چیست؟
احمد مسعود:
۱. حمایت از زنان با دسترسی به آموزش. می‌توانیم مدارس و دانشگاه‌های آنلاین ایجاد کنیم تا فرصت‌های برابر فراهم شود.
۲. ایجاد فضایی برای حضور زنان و صدای واقعی آن‌ها، نه فقط صدای من.
۳. اجرای مسئولیت‌پذیری؛ طالبان حقوق زنان را سرکوب می‌کنند و باید پاسخگو باشند. زنان در حال تجربه آپارتاید جنسیتی هستند و این باید از نظر حقوقی شناخته شود.
ال اکسپرس: آیا می‌توان از مفهوم آپارتاید جنسیتی در سطح حقوقی و دیپلماتیک استفاده کرد؟
احمد مسعود: بله، دادگاه کیفری بین‌المللی می‌تواند تحریم‌هایی اعمال کند، اما تعداد جنایات طالبان بسیار بیشتر است. برای حمایت از دموکراسی، این آپارتاید باید [به رسمیت ] شناخته شود.
ال اکسپرس: روسیه در ۳ جنوری دولت طالبان را به رسمیت شناخت. واکنش شما چیست؟
احمد مسعود: این تصمیم سیاسی روسیه ناامیدکننده است. به رسمیت شناختن بین‌المللی مشروعیت ایجاد نمی‌کند. طالبان هنوز باید با مردم هماهنگ شوند و تغییر کنند.
ال اکسپرس: شما گفته‌اید که شعر «وقتی می‌میرم» از [مولانای] رومی [بلخی] به شما کمک کرده است. چرا؟
احمد مسعود: این شعر مرا با تجربیات شخصی و وضعیت کشورم روبه‌رو کرد. رومی می‌گوید: وقتی می‌میرم، برای من گریه نکن، بلکه به اعمالم فکر کن. این انگیزه و امید به آینده را در من ایجاد کرده است.
ال اکسپرس: آیا فکر می‌کنید می‌توانید به کشور خود بازگردید؟
احمد مسعود: هر روز این را به خود می‌گویم و حال هر هم میهن من چنین است. همه ما امیدواریم آینده‌ای بهتر بسازیم؛ جایی که دختران به مکتب بروند و پسران خوشحال باشند.
