نویسنده: دکتر هجرت الله جبرئیلی
کوتاه گفتار ۲۱:
عنوان گفتار:
«سرلوحه موفقیت: توفیق الهی و مشورت»
و زمانی که از علت موفقیت او در جنگ‌ها پرسیده می‌شود، پاسخش این است:
«لطف و توفیق پروردگار در رأس همه قرار داشته و شامل حال ما بوده است و مسألهٔ دیگر اینکه آیت کریمهٔ «وأمرهم شوری بینهم» همیشه سرلوحهٔ کارم بوده است. من همواره با برادران مشورت کرده‌ام و مشورت‌های مفید را می‌شنوم و بر سر نظرات پافشاری نمی‌کنم و این مشورت‌ها اکثراً سبب موفقیت من بوده است.»
(حامد علمی، هفته‌نامۀ مجاهد، شمارۀ ۱۴، ۱۷ سنبلۀ ۱۳۷۷)
مقدمه
شهید احمد شاه مسعود رحمه الله، قهرمان ملی خراسان و افغانستان، همواره بر این باور بود که موفقیت در میدان نبرد تنها با شجاعت و تدبیر نظامی به دست نمی‌آید. آمرصاحب به ارزش‌های اخلاقی و معنوی و همچنین شیوه‌های مشارکتی در تصمیم‌گیری اهمیت می‌داد و اعتقاد داشت که رهبری بدون مشورت و الهام الهی ناقص است.
زمانی که از او پرسیده می‌شود که علت موفقیتش در جنگ‌ها چیست، شهید مسعود به دو عامل کلیدی اشاره می‌کند: توفیق پروردگار و مشورت با برادران و همراهانش. این نشان می‌دهد که نگاه آمرصاحب به موفقیت جامع و چندلایه بوده؛ هم بعد معنوی و هم بعد عملی را در بر می‌گرفته است.
نگرش آمرصاحب به مشورت، نه تنها یک تاکتیک عملی بود، بلکه یک اصل اخلاقی و سازمانی محسوب می‌شد. او از شنیدن نظرات دیگران استقبال می‌کرد و بر سر نظر خود پافشاری مطلق نمی‌کرد؛ همین انعطاف‌پذیری در تصمیم‌گیری موجب موفقیت‌های چشمگیر او شد.
واژگان کلیدی
توفیق پروردگار: عنایت و کمک الهی که همواره هدایتگر اقدامات آمرصاحب بوده است.
آیت کریمه «وأمرهم شوری بینهم»: آیه‌ای از قرآن کریم که بر مشورت در امور جامعه تأکید دارد و سرلوحه کار شهید احمد شاه مسعود رحمه الله بوده است.
مشورت: فرآیند جمع‌آوری نظرها و تجربه‌های دیگران قبل از اتخاذ تصمیم نهایی.
پافشاری نکردن بر نظرات شخصی: انعطاف و پذیرش دیدگاه‌های مختلف به منظور رسیدن به تصمیم بهینه و موفقیت عملی.
جمله‌های کلیدی
«لطف و توفیق پروردگار در رأس همه قرار داشته و شامل حال ما بوده است.» : آمرصاحب ابتدا موفقیت خود را مرهون عنایت الهی می‌داند و اعتقاد دارد که تلاش بدون توفیق پروردگار کافی نیست.
«آیت کریمهٔ «وأمرهم شوری بینهم» همیشه سرلوحهٔ کارم بوده است.» : شهید احمد شاه مسعود رحمه الله با استناد به قرآن، اهمیت مشورت و تصمیم‌گیری جمعی را به عنوان یک اصل اخلاقی و عملی تأکید می‌کند.
«من همواره با برادران مشورت کرده‌ام و مشورت‌های مفید را می‌شنوم.»:
این جمله نشان‌دهنده‌ی رهبری مشارکتی آمرصاحب است؛ او به تجربه و نظر دیگران احترام می‌گذارد و آن‌ها را در فرآیند تصمیم‌گیری دخیل می‌کند.
«بر سر نظرات پافشاری نمی‌کنم و این مشورت‌ها اکثراً سبب موفقیت من بوده است.»:
انعطاف در پذیرش نظرات دیگران و توجه به جمع، یکی از کلیدهای موفقیت او در جنگ‌ها بوده است.
نتیجه‌گیری
گفتار آمرصاحب نشان می‌دهد که موفقیت در رهبری و نبرد تنها نتیجه شجاعت و مهارت نظامی نیست، بلکه نیازمند توفیق الهی، مشورت و انعطاف در تصمیم‌گیری نیز هست.
این نگرش، الگویی ارزشمند برای رهبری و مدیریت در هر زمینه‌ای ارائه می‌دهد: احترام به دیگران، گوش دادن به دیدگاه‌های مختلف و پذیرش دیدگاه‌های مفید، همواره موفقیت را تضمین می‌کند.
در نهایت، شهید احمد شاه مسعود رحمه الله با ترکیب ایمان، اخلاق و عقلانیت عملی، راهی برای رهبری مؤثر نشان می‌دهد که هم انسان‌دوستانه و هم استراتژیک است و نمونه‌ای ماندگار برای نسل‌های آینده افغانستان به شمار می‌رود.
