بسیاری از افراد هنوز هم با شنیدن واژه هوش مصنوعی به ربات‌ها فکر می‌کنند و تصور می‌کنند که منظور از هوش مصنوعی همان ربات‌های بی‌احساسی هستند که برای انجام راحت‌تر کارها طراحی شده اند و قرار است در آینده جای انسان ها را بگیرند، اما واقعیت با آنچه که تصور می شود تفاوت دارد.
هوش مصنوعی به انگلیسی Artificial intelligence که به طور مخفف آن را AI نیز می‌نامند، در واقع تکنولوژی است که به نحوی قابلیت تفکر دارد. البته این قابلیت تفکر با چیزی که ما به عنوان تفکر انسانی می‌شناسیم تا حد زیادی تفاوت دارد، اما در حقیقت سعی دارد تا از آن تقلید کند.
به برداشت من، هوش مصنوعی شبیه یک طفل است که فرض کنید تازه سخن گفتن و راه رفتن را آموخته و هرآنچه که تلقین و ضبط حافظ‌اش شود، تکرار و به آن عمل می‌کند. اما با یک تفاوت طفل‌ها اطلاعات را به صورت مستقیم می‌توانند از ماحول و محیط‌شان بدست بیارند و مطابق آن رفتارهای خود را تنظیم کنند و هم‌چنان طفل‌ها احساس، درک، شعور، اخلاق دارند. اما هوش مصنوعی اطلاعاتی را تمثیل می‌کند یا واضحا با اطلاعاتی بازی‌های خارق العاده و دور از تصور را نشان می‌دهد که توسط انسان این اطلاعات در آن جا داده شده است و از این رو نمی تواند کارهای انسان را انجام بدهد، در بحث‌ها استدلال آنی کند و تدبیر داشته باشد‌.
هوش مصنوعی یا artificial intelligence شاخه‌ای از علوم رایانه (کامپیوتری) است که هدف اصلی آن تولید ماشین های هوشمندی است که توانایی انجام وظایفی که نیازمند به هوش انسانی است را داشته باشد.
هوش مصنوعی نه‌تنها که آینده انسان را به مخاطره مواجه نمی‌کند، بلکه همکاری و سهولت آفرینی را در بخش‌های مختلف مانند طبابت، امنیت، زراعت، ارتباطات محیط زیست….. ارائه می‌دارد‌. هوش مصنوعی که ساخته افکار و مغز انسان است، بعضا کارهای دشوار را زود‌تر از فکر انسان انجام می‌دهد کاری را که انسان باید سال‌ها روی‌اش زحمت بکشد و نتیجه بگیرید، هوش مصنوعی، نتیجه آن را در چند ساعت در دست‌رس انسان قرار می‌دهد‌. مثلا در کشاورزی به پایش دقیق آفت‌کشی‌ها کمک می‌کند و بیمارها و بازدهی محصول را برآورد می‌کند و در داروسازی به یافتن دارو‌های تازه کمک می‌کند و مریضی های آینده را پیش بینی می‌کند. با تحلیل و تجزیه زودهنگام مالیکول‌ها، آنتی بیوتیک‌های موثر می‌سازد. تا هنوز هوش مصنوعی توانسته است از روی نشانه‌ها اندک چندین مریضی به شمول سرطان سینه را زود‌تر از پزشکان تشخیص بدهید. هم‌چنان هوش مصنوعی با تحلیل کدهای ژنتیک توانسته است بیماری‌های ارثی را پیش بینی‌کند.
هوش مصنوعی پدیده نیست که انسان تازه آن را تجربه می‌کند، نمونه آن کامپیوتر، گوشی و ماشین‌ها چاپ…….که مدت‌های مدید است انسان به آن‌ها سرو کار دارد. در عصر ما بیشتر بن‌سازه‌ی شبکه‌های اجتماعی کاربرد گسترده دارد و بر زندگی بشریت چه با سواد چه بی‌سواد سایه گسترانده و هرکسی از این بن‌سازه‌ها استفاده می‌کنند و از خدمات آن‌ها مستفید می‌شوند. واتسپ، فیسبوک، توییتر/ اکس و و و که این پلتفرم‌ها مجهز با هوش مصنوعی است و در روی گوشی‌ها هوشمند و رایانه‌های ما قرار دارد و از آن روزانه استفاده می‌کنیم.
انسان‌ها در تلاش هستند که هوش مصنوعی را به گونه پیش‌رفته‌تر خلق کنند و در پیوند اعضای بدن به خصوص در پیوند سر بتوانند از آن استفاده کنند و در حوزه‌های کشاورزی، طبابت، امنیت، دفاع از حریم خصوصی، دفاع از ارزش‌ها بکار گیرند. در باب نظامی‌گری هوش‌مصنوعی برای بشریت یک‌مقدار درد‌سر ساز است، انسان‌ها در گذشته‌ها با لشکرکشی و شمشیر جنگی فرسنگ‌ها راه را می‌پیمودن تا به دشمن برسند، اما اکنون از فرسنگ‌ها راه یک‌دیگر را هدف قرار می‌دهند که در واقع سلاح از هرنوع‌اش به انسان خطرات بیشتر آفریده و مایه نگرانی بشر شده‌است و در یک چشم‌ به‌هم زدن شهرهای بزرگ و مجلل را به ویرانه تبدیل می‌کند. اگر هوش مصنوعی عهده‌دار سلاح‌های سایبری چه آفندی و چه پدافندی شود یا سلاح‌های فیزیکی را مدیریتکند، می‌تواند کارهای کند که انسان به سختی از پس آن بر می‌آید‌.
رفته رفته هوش مصنوعی کمتر به چشم‌مان خواهد آمد و در هر کار پیش پا افتاده جا خوش خواهد کرد و زندگی انسان‌ها را طوری‌که دوست دارند رقم خواهد زد. در گذشته‌ها بشریت به مشکلات ارتباطی دچار بود هوش مصنوعی اکنون دنیا را به یک “دهکده” مبدل کرده است از شرق دنیا تا غرب‌اش ارتباطات پیوسته جریان دارد و همه از قضایا با خبر است. با پیش‌رفت این پدیده افق‌های تازه‌ی و بیش‌تری پیش روی‌مان باز می‌شود و آن‌چه در ذهن مان مبهم مانده و به آن نرسیدم با اطلاعات هوش مصنوعی ذهن مان را دور می‌زنیم سوال‌های لاجواب ذهن مان را پاسخ می‌دهیم.
گرچند ساخت هوش مصنوعی فراگیری دغدغه‌های را میان انسان بوجود آورده و مایه‌ی نگرانی بشر شده است و تبصره‌های در زمینه صورت گرفته که انگار هوش مصنوعی فراگیر با به کار گیری قابلیت‌های حیران کننده می‌تواند جای‌گزین انسان شود. اگر فرض کنیم شرکت‌ها و سازمان‌های که این نوع هوش‌مصنوعی را خلق می‌کنند، فاقد اخلاق و ارزش‌های بشری باشند امکان دارد که این پدیده انسان‌ها را در پرتگاه انزوا و‌کناره‌جوی قرار دهد. در غیر آن هوش مصنوعی فراگیر در اختیار کیست؟ در اختیار همین انسان می‌تواند به نفع بشر استعمال کند و می‌تواند به ضرر بشر.
هوش مصنوعی تنها با پیچیده‌گی‌های که دارد میان انسان‌ها و دولت‌ها درگیری‌های و مشغله‌های بیشتری را ایجاد کند. مثلا بن‌سازه‌‌ی شبکه‌های اجتماعی توانسته است میزان زندگی انسان را به هم بزند.