بیستوسومین نشست شورای سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای روز چهاشنبه ۲۵ میزان در اسلام آباد پایتخت پاکستان صورت گرفت و طالبان در این نشست دعوت نشدند که ظاهرا این تصمیم موقف و وضعیت کنونی افغانستان زیر اداره طالبان را در این سازمان مهم منطقهای نشان میدهد.
تحلیلگران پاکستان میزان مشارکت در نشست امسال سازمان شانگهای را که همچنان روی همکاریهای منطقهای و امنیت متمرکز است، «قابل توجه» پیشبینی کردهاند و همچنان سران سازمان همکاریهای شانگهای خواهان ایجاد «حکومت فراگیر» در افغانستان شدند. این دور نشست یک فرصت دیگری بود که طالبان آن را از دستت داند. عدم حضور طالبان در نشست شانگهای مسجهای زیاد را بیرون میدهد، اول اینکه ریاست این دور نشست را پاکستان به عهده داشت و پاکستان با توجه به ناامنی سه سالپسین کشورش که ریشه در گروه طالبان افغانستان دارد، نخواست این گروه را به عنوان نمایندههای یک کشور رسمیت دهد و به نشست دعوت کند. ازآنجایکه پاکستان نقش مهمی را در این نشست دارد، به نظر میرسد که کشورهای عضو شانگها را نیز متقاعد ساخته است تا از دعوت طالبان انصراف کنند. “رسانههای پاکستانی پیش از برگزاری این نشست گزارش داده بودند که دبیرخانه سازمان شانگهای، از ارسال دعوتنامه به رژیم طالبان، خودداری کرده است.”
همچنان رهبران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در واپسین نشست خود و در اعلامیهای مشترک، انحصار قدرت از سوی طالبان را نکوهش کرده و خواهان ایجاد «حکومتی فراگیر» که همه اقوام و گروههای سیاسی و مذهبی را شامل شود، شده بودندکه این پیشنهاد و اعلامیه را طالبان جدی نگرفته و به آن تمکین نکردند طالبان با خود خواهیها از زمان سلطهشان تا کنون نتوانستند، جایگاه خود را در سطح بین الملل تثبیت کنند و هموار خلاف خواستهای جامعه بین الملل حتی کشورهای حامیشان عمل کردند. هند و چین که ظاهرا با طالبان روابط خوبی دارند، از سرنوشت امروز پاکستان آموختند که رابطه داشتن با گروههای تروریستی و حمایت از آن، تبعات ناخوشایند به کشورهای حامی دارد و سر انجام به امنیت ملی و پرستیژ بین المللی آنها لطمه میزند و همچنان دیدگاههای استخباراتی واقتصادی را که در روابط با طالبان سنجیده بودند، نیز در میدان عمل دچار چالشهای فروان دیدند. طالبان به عنوان یک گروه جنگجو نمی توانند در راستای روابط اقتصادی و سیاسی با جهان به خصوص کشورهای همسایه کنار بیایند.
افغانستان با توجه به موقعیت ژوئوپولیتکی و استراتژیکی در گذشته نزد کشورهای عضو همکاری شانگهای که اهداف شان امنیتی، دفاعی و اقتصادی است، مهم خوانده میشد، اما پس از سال ۲۰۲۱ عضویت افغانستان در این سازمان به تعلیق آمدهاست.