براساس گفتههای شهروندان کشور در پی بحرانهای اقتصادی و معیشتی در افغانستان، میزان مطالعه و رجوع به کتابخانهها به شدت کاهش یافته است.
یک شهروند کابل که پس از یک ماه دوری از کتاب به کتابخانههای شهر مراجعه کرده، میگوید: “فضای عمومی انگیزهای برای مطالعه ندارد.”
او گفته است “در این مدت حتی یک جوان را ندیدم که درباره کتاب صحبت کند. همه فقط به فکر تأمین نان روزانه هستند.”
وی در ادامه از وضعیت یک کتابخانه معروف در کابل گزارش میدهد: «وقتی به این کتابخانه رفتم، فقط یک نفر مشغول گرفتن کتاب بود. از مسئول کتابخانه پرسیدم چرا استقبال از کتاب اینقدر کم شده؟
او گفت روزانه اگر یک یا دو جلد کتاب فروخته شود، بسیار خوشحال میشوند، چون مردم تمام تمرکزشان را روی تأمین معاش گذاشتهاند.»
مسئولان فرهنگی و کتاب.داران تأکید میکنند که در شرایطی که مردم با مشکلات اقتصادی شدید دست و پنجه نرم میکنند، مطالعه و کتابخوانی به حاشیه رانده شده است.
یک کتابدار گفت: «وقتی شکم گرسنه باشد و ذهن درگیر اضطراب معیشت، کتاب جایی در اولویتهای زندگی مردم ندارد. این واقعیتی است که فقط کسانی آن را درک میکنند که خود تجربه کردهاند.»
به نظر میرسد با تداوم وضعیت کنونی، افغانستان شاهد کاهش بیشتر سرانه مطالعه و ضعف فرهنگی در میان نسل جوان خواهد بود.
این در حالیاست که با سلطه گروه طالبان بسیاری از نهادهای آموزشی از سوی گروه بسته شدند و همچنین دختران به طور کامل بالاتر از صنف شش حق تحصیل را ندارند.
کارشناسان بخش آموزش هشدار میدهند که بیتوجهی به این مسئله، تبعات بلندمدت اجتماعی و آموزشی به دنبال خواهد داشت.