طالبان در سهسال سلطهشان بر کشور بهصورت پیوسته در بخشهای مختلف دست بهاقدامات محدودکننده علیه زنان زدهاند و این اقدامات، روزبهروز در حال افزایش است. به ادامه این محدویتها سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان چندی پیش بر تطبیق «قانون امر به معروف و نهی از منکر» این گروه که زنان را بهصورت کامل از جامعه حذف کرده، تاکید کرد و گفت: «شنیدن الحمدالله و سبحانالله از زبان یک زن توسط زن دیگر را ناجایز است.» او در یک نوار صوتی، با اشاره به قانون جدید طالبان که خواندن نعت و قرائت را از زبان زنان منع کرده و همچنان گفته است که شنیدن صدای زن بالغ از سوی زنان دیگر بالغ ممنوع است. او پیش از این نیز گفته که مردم از طالبان نزد خدا شکایت نکنند و به شماره ۱۹۱ وزارت امر به معروف و نهی از منکر این گروه زنگ بزنند. با این حال، برخی از فعالان حقوق زن، در واکنش به اظهارات این مقام طالبان، گفتهاند که از منطق و سخن گفتن طالبان درباره زنان پیوسته متحیر شدهاند و این سوال برایشان پیش آمده که این گروه بر چه مبنایی تا این حد در برابر زنان تبعیض و ستم روا میدارد. محدودیتهای طالبان زنان را در بخشهای مختلف بهویژه در بخش صحی بهشدت آسیب پذیر کرده است. شماری از زنان در «خوست بغلان» گفهاند که در فصل سرما از دسترسی به خدمات صحی و داکتران زن در عرصه خدمات صحی نسایی ولادی محروم هستند. به گفته آنان، این مشکل با سرد شدن هوا و مسدود شدن راههای مواصلاتی در ولایت بغلان شدت بیشتری پیدا کرده است.
با این حال، شماری از باشندهگان خوست روز دوشنبه، ۲۱ عقرب، در صحبت با خبرنگار محلی ما گفتهاند که کمبود مراکز صحی، نبود داکتران متخصص و زن، و همچنین کمبود دارو از جمله مشکلات عمده آنان در این ولسوالی است. به گفته آنان، مسیرهای مواصلاتی به مراکز صحی طولانی و دشوار است، بهطوری که برخی بیماران حتا در هنگام انتقال به مراکز درمانی جان خود را از دست میدهند.
سمیه(مستعار) باشنده روستای «قرغن» مرکزی ولسوالی خوست که پیشینه کار در «کلیلنیک صحی خوست» را نیز دارد، گفته است که تعداد داکتران زن در مراکز صحی بسیار کم است و متخصصان نسایی و ولادی وجود ندارند. به گفتهی سمیه، بدلیل محدودیتهای طالبان، آنان نمیتوانند مشکلات مربوط به بیماریهای زنانه را با داکتران مرد در میان بگذارند، چرا که از گفتن آن شرم دارند و نمیتوانند بهطور واضح مشکلات خود را بیان کنند.
رخشانه (مستعار)، یکی دیگر از باشندهگان خوست گفته است که از یکسو دوری مراکز صحی و از سوی دیگر، هنگام مراجعه به این مراکز، داکتران زن و داروهای لازم در دسترس نیستند. او افزوده که در نهایت مجبور میشوند برای مشکلات بهداشتی جزییشان به شهر پلخمری، مرکز ولایت بغلان، سفر کنند.
رخشانه گفته که در ولسوالی خوست که یکی از بزرگترین ولسوالیهای بغلان به لحاظ نفوس و مساحت جغرافیایی است، تنها یک مرکزی صحی در مرکز این ولسوالی وجود دارد و آن هم بعد از آمدن طالبان بهصورت کامل فلج شده است.
این باشنده خوست گفته است: «وقتی کودکانمان مریض میشوند، داکتران به ما میگویند که باید آنها را به شهر پلخمری ببرید. جادهها خیلی خراب است و با مشکلات فراوان به پلخمری میرسیم. این جا هیچ مرکز صحی منظم و مناسبی وجود ندارد که به مشکلات زنان و کودکان رسیدهگی کند.»
از سوی هم مرینا، باشنده این ولسوالی گفته است که جدیترین مشکل زنان در خوست، نبود داکتران زن است. او اضافه کرده که زنان مجبورند از یک ولسوالی به ولسوالی دیگر و گاهی به مرکز شهر بروند و نمیتوانند مشکلات و بیماریهای زنانه خود را با داکتران مرد در میان بگذارند. به گفته او، زنان از این موضوع شرم دارند و نمیتوانند بهراحتی مشکلات خود را با داکتران مرد مطرح کنند.
این باشنده خوست گفته است: «این جا نه داکتر زن وجود دارد که مشکلاتمان را با او در میان بگذاریم، نه داروهای باکیفیت. ما از بیان مشکلات شخصی و بیماریهایمان به داکتران مرد شرم داریم. گاهی مجبور میشویم به ولسوالیهای دیگر برویم که هزینه زیادی برای ما دارد. اما در هیچکدام از ولسوالیها، داکتر متخصص نسایی و ولادی یا داکتر زن برای رسیدهگی به مشکلات ما وجود ندارد و رفتن به مرکز شهر به دلیل خرابی سرکها آن هم در فصل سرما، گذشتن از هفتخوان رستم است.»
او افزوده که همهساله دها بیمار در مسیر انتقال به شهر پلخمری جان خود را از دست میدهند و گاهن بهدلیل مشکلات راه نمیتوانیم که به مرکز شهر سفر کنیم. بهخصوص در فصل زمستان که کوتل«پلفی» دشوار گذر میشود و امکان سفر را خیلی کم میسازد.
با این حال، برخی از این زنان از عدم رسیدهگی مناسب به شدت شکایت دارند. آنان گفتهاند که مسیرهای طولانی را میپیمایند تا داکتر زن پیدا کنند و ساعتها منتظر نوبت مینشینند، اما حتا در پایان روز، گاهی نوبتشان نمیرسد و بدون دریافت خدمات صحی به خانه برمیگردند.
ولسوالی خوست بغلان از جمله ولسوالیهای کوهستانی این ولایت است که مسیرهای دشوار، کوتلهای صعبالعبور و جادهها خامه دارد. پیش از آغاز زمستان در بسیاری از مناطق این ولسوالی برف میبارد و زمانی که برفباری سنگین باشد، تمام راههای مواصلاتی برای چند هفته مسدود میشود. در چنین شرایطی، مردم حتا نمیتواند به محلات نزدیکشان رفت و آمد کنند.
در همین حال، شماری از باشندگان خوست با انتقاد از رویکردهای متعصبانه طالبان در این ولسوالی انتقاد کرده و گفتهاند که این گروه در کنار اینکه رفتارهای تعصبآمیز دارند، بهجای رسیدگی به مشکلات اصلی مردم مصروف سربازگیری و ساختن مراکز تبلیغاتی خودشان زیر نام «مدارس جهادی» هستند. آنان گفتهاند که در جریان سهسالونیم گذشته این گروه در درهها و مرکز این ولسوالی ۱۱ مدرسه را ساختند و دهها نفر را امتیاز میدهند تا برای مدارسشان نیرو جمعآوری کنند.