مصاحبه احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی با ایراف تیوی را امشب در صفحه ایکس آزادگان تا آخر دیدم/شنیدم، بدون تردید میتوانم بگویم که یکی از مهمترین و جامعترین تحلیلها درباره وضعیت کنونی افغانستان و آینده آن بود. گفتوگویی که نه تنها به مسائل سیاسی، بلکه به ابعاد انسانی و فرهنگی کشور پرداخته و نگرش گسترده و عمیق رهبر جبهه مقاومت ملی را به آینده روشن میسازد. این مصاحبه، نقطهی روشنی در فضای سیاسی افغانستان و منطقه است. احمد مسعود از ابتدای گفتوگو تا پایان، با شفافیت، صداقت و دقت کامل به موضوعات مختلف میپردازد. فرزند قهرمان ملی، شهید احمدشاه مسعود، با صراحت و صداقت بیبدیل، ضمن احترام به مردم افغانستان و ایران، بارها اهمیت مبارزه، مقاومت و وحدت ملی را برجسته میکند. در همان لحظات ابتدایی مصاحبه، او با اشاره به ارزش حضور خود در ایران و قدردانی از مردم مهماننواز این کشور، چارچوبی روشن برای گفتوگو ایجاد میکند که هم از نظر تاریخی اهمیت دارد و هم از دیدگاه آموزشی و فرهنگی برای نسلهای آینده افغانستان و منطقه حائز اهمیت ویژهای است. این آغاز رسمی گفتوگو نشان میدهد که احمد مسعود نه تنها به مسائل سیاسی میاندیشد، بلکه دغدغه حفظ فرهنگ، تمدن و تاریخ مردم افغانستان را نیز در رأس برنامههای خود قرار داده است و تلاش میکند صدای یک جریان ملی و فراگیر را به روشنی بیان کند.
احمد مسعود در توضیح ماهیت جبهه مقاومت ملی به صراحت میگوید که این جبهه ادامهی مبارزهی است که از دهه ۹۰ و با رهبری پدرش، احمدشاه مسعود، شکل گرفت و هدف آن مقابله با تجاوز و تهدیدات داخلی و خارجی و حفظ امنیت، آزادی و عزت مردم افغانستان است. او تأکید میکند که مسیر مقاومت ملی صرفاً محدود به اقدامات نظامی نیست، بلکه امتداد یک جریان تمدنی و فرهنگی است که بر مبنای اصول اخلاقی، دینی و ملی شکل گرفته است. جبهه مقاومت ملی، به گفته او، با نگاه کلان و ملی و فراتر از مرزهای قومی و قبیلهای عمل میکند و هدف نهایی آن ایجاد یک نظام مشروع، فراگیر و پاسخگو به مردم و جهان است، نظامی که بتواند هم با مردم زندگی کند و هم تعامل سازنده با منطقه و جهان داشته باشد.
در ادامه مصاحبه، احمد مسعود تفاوتهای میان مقاومت اول و دوم را با جزئیات شرح میدهد. او یادآوری میکند که مقاومت اول در دهه ۹۰ در شرایط کاملاً متفاوتی شکل گرفت، زمانی که تجاوز طالبان و تهدیدات منطقهی و جهانی مستقیم بود و حمایتهای بینالمللی محدود و با انگیزههای خاص بود. مقاومت دوم، به رغم شباهتهایی که با مقاومت اول دارد، با چالشهای تازهی مواجه است؛ حضور نظامیان خارجی، مداخلات بینالمللی، تغییر شرایط ژئوپولیتیک و فقدان حمایت مستمر منطقهی و جهانی. احمد مسعود به نقش فعال مردم افغانستان، به ویژه بانوان و جوانان، در این مقاومت اشاره میکند و میگوید که ایستادگی مردم، حتی در غیاب حمایتهای کافی، نشاندهنده پایداری و ایمان به آینده کشور است.
یکی از نکات برجستهی مصاحبه، پاسخ احمد مسعود به اتهامات مربوط به قومگرایی و محدودیت جبهه مقاومت بود. او با تأکید میگوید که جبهه مقاومت ملی نه تنها محدود به یک قوم خاص نیست، بلکه حرکت کلانی است که از دیدگاه راهبردی و ملی عمل میکند و قلب او برای تمام مردم افغانستان میسوزد. او توضیح میدهد که هرگونه تمرکز بر پنجشیر یا قوم خاص، برخلاف اصول مقاومت است و تأکید میکند که هدف نهایی او نجات کل افغانستان است، نه یک منطقه یا یک گروه مشخص. این پاسخ روشن نشان میدهد که احمد مسعود با شفافیت کامل، تلاش میکند جریان مقاومت را از هرگونه سوءتفاهم قومی و سیاسی پاک کند و تصویر یک حرکت ملی و فراگیر را ارائه دهد.
احمد مسعود همچنین به اتهامات فساد، تبعیض و انحصار در جبهه مقاومت پاسخ میدهد و این موضوعات را به دقت بررسی میکند. او تصریح میکند که هیچگاه از نام پدر یا خانواده برای منافع شخصی استفاده نشده و همه تلاشها در مسیر خدمت به مردم افغانستان متمرکز است. او در مورد تبعیض میگویند که جبهه همیشه دروازههای خود را به روی همهی کسانی که قصد خدمت دارند باز نگهداشته و هیچ محدودیت قومی، قبیلهی یا سیاسی برای ورود به جبهه وجود ندارد. درباره اتهام انحصار نیز تأکید میکند که این موضوع صرفاً بخشی از کمپینهای تبلیغاتی طالبان است و جبهه مقاومت ملی به دنبال ایجاد ترکیبی از تمام اقوام و ظرفیتهای کشور است تا قدرت در دستان یک گروه محدود قرار نگیرد.
روابط منطقهی نیز بخش دیگری از مصاحبه بود که احمد مسعود با صراحت به آن پرداخت. او با بیان روابط جبهه مقاومت با تاجیکستان، توضیح میدهد که اصول این روابط بر پایه حمایت از برقراری حکومت مشروع، فراگیر و قابل قبول برای مردم افغانستان است. او تأکید میکند که تاجیکستان هیچگاه حامی جنگ یا خشونت در افغانستان نبوده و سیاست آنها همواره بر مبنای صلح و گفتگو قرار داشته است. احمد مسعود همچنین ناتوانی طالبان در ایجاد امنیت، رفاه و اقتصاد برای مردم افغانستان را یادآور شد و گفت که کشورهای منطقه باید با دید باز و با رویکردی ملی و فراگیر، افغانستان را به مسیر ایجاد حکومت مشروع و پاسخگو هدایت کنند.
یکی دیگر از نکات کلیدی مصاحبه، موضع احمد مسعود درباره طالبان بود. او با اشاره به اقدامات گذشته طالبان، میگوید که این گروه مسبب بسیاری از مشکلات افغانستان، از جمله ورود نیروهای خارجی، حضور القاعده و داعش، از دست رفتن فرصتهای طلایی کشور و مهاجرت میلیونها نفر بوده است. با این حال، او تأکید میکند که نگاه به آینده نباید در زندان گذشته باشد و طالبان، اگر در مسیر مذاکرات و از طریق مجرای مشروع حرکت کنند، میتوانند بخشی از راهحل آینده افغانستان باشند. احمد مسعود بیان میکند که پیام او به طالبان در پنجشیر این بود که فرصت طلایی برای ایجاد یک حکومت مشترک و مشروع وجود دارد، اما آنها همچنان به جنگ و بیعت با تسلیم خود پایبند بودند.
جمعبندی سیاسی و فرهنگی احمد مسعود نیز بخش مهم دیگری از گفتوگو بود. او تأکید میکند که بدون وجود یک حکومت پاسخگو به مردم، منطقه و جهان، مشکلات اساسی افغانستان مانند بحران آب، تروریسم، اقتصاد و مهاجرت حل نمیشود. او افزود که مقاومت جبهه بر اصول الهی و درسهای تاریخی استوار است و با الگوگیری از امام حسین، ایستادگی در برابر ظلم را ادامه میدهد. این اصول، هم در عرصه نظامی و هم در زمینه فرهنگی و تمدنی رعایت میشوند و هدف آن حفظ تاریخ، زبان و فرهنگ افغانستان است، چرا که زبان فارسی و تمدن آن متعلق به تمام اقوام افغانستان است و نباید محدود به یک گروه خاص شود.
در پایان، احمد مسعود پیام مهمی به مردم ایران و افغانستان داشت. او از مهماننوازی مردم ایران قدردانی کرد و تأکید نمود که محبت و حمایت آنها نسبت به هموطنان افغانستانی نباید کم شود. همچنین به مردم افغانستان توصیه کرد که با رعایت قوانین ایران و احترام به فرهنگ مردم ایران، در کنار مردم حضور داشته باشند. او این اتحاد و انسجام را برای مقابله با توطئههای دشمنان دو ملت حیاتی دانست و تأکید کرد که ایران و افغانستان دو تکه یک بدن هستند و باید با همدلی و همزبانی، تمام تلاشها برای ایجاد فاصله میان دو ملت را خنثی کنند.
این مصاحبه احمد مسعود با ایراف تیوی، نمونهای بینظیر از شفافیت، صداقت، تحلیل عمیق و نگاه ملی و تمدنی به مسائل افغانستان است. احمد مسعود با تأکید بر اصول مقاومت، اهمیت وحدت ملی، حفظ فرهنگ و تمدن و نقش همه جریانها و اقوام در آینده کشور، تصویری روشن و واقعی از جبهه مقاومت ملی ارائه کرده است. این مصاحبه نه تنها به مسائل سیاسی و نظامی میپردازد، بلکه اهمیت فرهنگی، تاریخی و انسانی مقاومت را نیز به روشنی نشان میدهد و برای تحلیلگران، سیاستمداران و مردم افغانستان و منطقه، منبعی ارزشمند و آموزنده محسوب میشود.