طالبان در نزدیک به سه سال گذشته تلاش کردهاند با آوردن فشار بیشتر بر شهروندان، عواید داخلی خود را افزایش دهند. برای تحقق این هدف، مسوولان محلی این گروه بدون درنظرداشت بحران اقتصادی حاکم در کشور خواستهای خود را بهگونه اجباری بالای شهروندان بهویژه کسبهکاران تحمیل میکنند. طالبان در ادامه افزایش مالیات بر کسبهکاران، این بار مالیات کمرشکنی را بر دکانداران و کسبهکاران شهر هرات وضع کردهاند. دکانداران شهر هرات میگویند که مالیات دکانهای آنان تا دوازده برابر افزایش یافته است. به گفته آنان، مسوولان محلی گروه طالبان بدون درنظرداشت اصول مالیاتی، سنجش محصولات و فروشات و عواید دکانداران، مالیه را افزایش دادهاند و آنان نمیتوانند در مقابل این اضافهستانی طالبان ایستادهگی کنند. آگاهان اقتصادی توصیه میکنند که طالبان باید به جای آوردن فشار بر کسبهکاران، از مدارا کار بگیرند و با توجه به واقعیت ناگوار اقتصادی، مالیات را معاف کنند.
امین الله حمیدزی، یکی از دکانداران شهر هرات در صحبت با خبرنگار محلی خبرگزاری پایگاه گفته است، از آنجای که هرات قطب اقتصادی کشور میباشد، طالبان از اوایل سلطشان در این ولایت گمرکات و بندرهای تجارتی، ریاستهای ترانسپورت، دروازههای ورودی و خروجی این شهر را تحت کنترل گرفتند. مالیاتهای گزاف از کشاورزان، دکانداران و شرکتهای صنعتی و در این اواخر وضع مالیات بهروی محصولات کشاورزان و باغداران، مردم را در شرایط سخت و دشوار قرار دادهاست. اما با نبودن فضای درست رسانهی و خبرنگاران محلی سبب شده که صدای مردم در گلون خفه شود و ظلم و اضافهستانی دوامدار باقی بماند.
در همین حال، موسی یکی دیگر از باشندهگان شهر هرات گفته است که آنچه را طالبان زیر نام عشر، زکات و مالیات بر کشاورزان، باغداران و کسبهکاران در این ولایت میستانند نهایت ظلم است. او افزوده که ما این ظلم طالبانی را همه روزه در هرات میبینیم، اما چارهی نداریم و صدای مان را نمیتوانیم بلند کنیم. اگر صدا بلند کنیم به جرم مخالفت با فرمان این گروه بازداشت، شکنجه و زندانی میشویم. موسی، افزوده: «؛با چشم دید خود وضعیت دهقانان هرات را میتوانم تأسفبار و اسفناک بگویم.» او در ادامه افزوده: «از چند کشاورز پرسیدم چگونه مالیات را به طالبان پرداخت میکنید آنها گفتند ما دو نوع مالیات در سال پرداخت میکنیم. یکی عشر اسلامی است و یکی هم مالیات که فرماندهان محلی این گروه بر ما وضع کرده است.»
موسی در ادامه گفته است: «یکی از کشاورزان برایم قصه کرد که چند روز پیش ۲۰ بوری کچالو به میدان ترهبار هرات میبردم، در منطقه هریرود با افراد طالبان رو برو شدم. آنها از هر بوری کچالو که ۶۵ الی ۷۰ کیلو وزن داشت، ۵کیلو مالیه گرفتند و بعد اجازه عبور از آنجا را برایم دادند.»
همچنان فرید احمد، یکی از کسبهکاران در شهر هرات، نیز افزایش مالیات بر کسبهکاران و کشاورزان را «اضافهستانی» از سوی طالبان عنوان کرده و گفته است که در شرایط کنونی بازار فروش از رونق افتاده و فروشندهگان برای فرار از بیکاری روز خود را در دکانها شام میکنند. او از طالبان خواسته است که به جای افزایش مالیات، در کنار آنان بایستند و از آنان حمایت کنند. فرید احمد کسبهکار افزوده: «طالبان وقتی میبینند که فروش نیست و مردم توان خرید هیچ چیزی را ندارند، بیایند همراه ما کمک کنند؛ اما آنان از ما مالیه زیاد میگیرند و هیچکسی فکر نمیکند که در چنین شرایطی این مقدار پول از یک کسبهکار یا کشاورز گرفته نشود.» این کسبهکار توضیح میدهد که در سالهای گذشته با وجود اینکه فروشات آنان بهتر بود و بازارها نیز به روال عادی میچرخید، مسوولان محلی نظام پیشین مطابق به اصول مالیاتی و نظر به عواید از آنان مالیه حصول میکردند؛ اما به سخن او، طالبان اکنون با وضع مالیات کمرشکن بهگونه آشکار بالای کسبهکاران ظلم میکنند.
مختار، دکاندار دیگری در شهر هرات است و دکان چینیفروشی دارد، از وضع مالیات کمرشکن توسط طالبان نیز شکایت کرده و این اقدام را «ظلم آشکار» بر طبقه کسبهکار عنوان میکند. مختار گفته است که طالبان سالها از آوردن نظام اسلامی داد زدهاند، اما پس از تسلط بر کشور، از حلقوم مردم برای خود نان پیدا میکنند. این دکاندار افزوده: «سالها جنگ کردند و تبلیغ میکردند که ما حکومت اسلامی میآوریم، اما حالا ببینید که این گروه با مردم چه رفتاری دارند. از روزی که اینها حکومتداری را شروع کردهاند، به جز شر هیچ خیری از این گروه ندیدهایم.»
مختار که سالها دکانداری کرده، خاطرنشان کرده: «مالیات از خود اصول و قوانینی دارد و وضع مالیات بالای دکانداران باید براساس قانون مالیاتی باشد.» او افزوده که وقتی بالای یک دکان مالیه وضع میشود، باید مقدار سرمایه، فروشات، عواید و همه مسایل سنجیده شود و مطابق آن بالای یک کسبهکار مالیات وضع شود؛ اما به گفته او طالبان بدون هیچ سنجش و معیاری مالیات کمرشکن وضع کردهاند. این دکاندار علاوه کرده است که هرچند سعی کرده با طالبان در این باره صحبتهای قانعکننده داشته باشد و از مالیاتی که قبلاً پرداخت میکرد به آنان معلومات بدهد، اما نیروهای طالبان بدون دادن فرصت به او گفتهاند که مالیات خود را تحویل دهد. او که مالیه را از پول قرضه تکمیل و تحویل مستوفیت کرده، اضافه کرده: «وضعیت مردم هم خوب نیست. به ۲۰ نفر از قومها گفتم، چند نفری همکاری کردند. مردم هم در شرایط بد اقتصادی به سر میبرند.»
آگاهان اقتصادی به این باورند که چگونهگی وضع مالیات بر عواید و عدم آگاهی از قوانین مالیاتی از مسایلیاند که طالبان با آن آشنایی ندارند و یا احتمالاً تلاش دارند این موارد را در نظر نگیرند. آنان میگویند که وضعیت ایجاب میکرد که طالبان در همچون شرایط ناگوار اقتصادی از مدارا با کسبهکاران استفاده میکردند و از معافیتهای مالیاتی کار میگرفتند، اما این گروه از وضع مالیات کمرشکن بر کسبهکاران استفاده کرده است و این اقدام طالبان ظلم است و قابل توجیه نیست.
این در حالی است که نهتنها در هرات، بلکه مقدار مالیات بر عواید بالای همه کسبهکاران در اکثر ولایتها افزایش یافته است. چندی پیش کشاورزان و باغداران در ولایت بغلان نیز از اضافهستانی های این گروه زیر نام عشر، زکات و مالیه شکایت کرده بودند.